چاپ

عصر قم -
شامگاه گذشته (یکشنبه 15 مهر ماه) مراسم رونمایی کتاب «باریک الله شیخ حسن!» با حضور نویسنده کتاب و هم‌رزمان او در سالن سوره حوزه هنری استان قم برگزار شد.
به گزارش ایسنا منطقه قم، این مراسم با پخش ویدئویی از سخنان مقام معظم رهبری در جمع فعالان حوزه تاریخ شفاهی آغاز شد ویدئویی درباره لزوم ثبت خاطرات رزمندگانی که در جریان دفاع مقدس و عملیات‌های آن حضور داشتند. رهبری در این ویدئو هشدار دادند که: "جنگ را روایت کنید آن طور که دیدید اگر شما روایت نکنید دشمنِ شما روایت می‌کند این جنگ را، آنطور که خودش دلش می‌خواهد."
با پایان ویدئو محمد غفاری مسئول واحد آفرینش‌های ادبی درباره کتاب «بارک الله شیخ حسن» گفت: این کتاب نخستین کتاب تاریخ شفاهی استان قم است که به خاطرات آقای حسن یوسفیان از اطلاعات و عملیات سال‌های جنگ اختصاص دارد. بنده سه سال پیش با کتاب آشنا شدم و بعد از مطالعه‌ی مقدماتی، پی بردم که کتاب قوی و منحصر به فردی است از این رو که ایشان در یک خودنوشت نکات ریز و دقیقی از دوران جنگ را توضیح داده‌اند.
وی درباره مقدمات و مراحل آماده‌سازی این کتاب نیز گفت: بخاطر وسواسی که در حوزه هنری وجود داشت، قرارشد که کتاب بازخوانی و بازنویسی شود. در نتیجه آقای معلمی رئیس حوزه هنری قم و معاونت هنری حوزه هنری، به دقت متن را خواندند. نکاتی را یاوآر شدند و بارها با آقای یوسفیان صحبت کردند و اصلاحات انجام شد. محصول هم همین کتابی است که در 466 صفحه منتشر شده‌است.
در قم در زمینه تاریخ شفاهی کم‌کاری شده‌است
نخستین سخنران این مراسم رئیس حوزه هنری استان قم بود، مجدالدین معلمی ضمن خیر مقدم به حاضران، درباره آغاز پروژه بازنویسی کتاب گفت: شاید 3 سال پیش کتاب آقای یوسفیان که آن موقع به شکل یک جزوه بود به دست من رسید که در همان نگاه اول نظر من را جلب کرد. برخی از روایت‌ها و تصویرسازی‌هایی که ایشان از موقعیت‌های مختلف جنگ داشت بسیار شگفت‌انگیز است. جاهایی کار _بواسطه تصویرسازی‌های دقیق ایشان_ مثل تماشای یک فیلم سینمایی می‌شد.
وی درباره بازنویسی متن کتاب نیز متذکر شد: با توجه به اینکه این کتاب جزء نخستین کارهای خاطره‌نگاری آقای یوسفیان بود من جسارت کردم و متنی که به من دادند را حاشیه‌نگاری کردم و ایشان هم صبوری کردند و پذیرفتند. همین صبوری و صفای باطن ایشان باعث شد که رونمایی اولیه این کتاب در دیداری که فعالان عرصه تاریخ شفاهی با مقام معظم رهبری داشتند، در محضر رهبری باشد.
معلمی درباره تاکید رهبری بر ثبت خاطرات رزمندگان گفت: برای تحقق خواسته رهبری باید به پیرامون‌مان بیشتر نگاه کنیم و بیاندیشیم. عموم نویسندگان کتاب‌هایی که در این زمینه موفق بودند، صاحب قلم معروفی نبودند بلکه سعی کردند از فنون نوشتن به خوبی استفاده کنند و تجربه‌های شخصی خودشان را به خوبی دیده‌اند. مثلا همین کتاب فرنگیس که به تازگی منتشر و دیده شده و اتفاقا اثر موفق هم بوده‌است، خاطرات یک خانم روستایی‌ست که در همان روستا اتفاقی را رقم زده‌است. پس خودتان را دست کم نگیرید.
وی در خصوص سابقه کار در زمینه تاریخ شفاهی در قم نیز گفت: ما در قم در زمینه تاریخ شفاهی و پیاده کردن خاطرات افراد خیلی کم‌کاری کردیم. از این نظر که ما در قم لشکر داشتیم یعنی اینکه چند داستان دیگر زیر مجموعه لشکر شهر ما بودند. در حالی که در بعضی از استان‌ها که لشگر هم نداشتند و نیروهایشان در حد یک تیپ بوده، الان کتاب‌های درخشانی دارند. کتاب‌هایی دارند که شهرشان، هویت‌شان و تاریخ مقاومت‌شان را می‌توانند با آن نشان بدهند. در حالی که ما در قم لشکر داشتیم، بمباران داشتیم یعنی جنگ شهری داشتیم و بمب‌گذاری داشتیم. شاید بزرگترین ضعف‌مان در قم این بود که تاریخ‌پژوه و تاریخ‌نگار کمتر داشتیم.
معاون هنری حوزه هنری با اشاره به محتوای کتاب «باریک الله شیخ حسن» گفت: بعضی‌ها می‌آیند کارهای آماری می‌کنند و کتاب می‌سازند اما کتاب‌هایی هم مثل کتاب باریک الله شیخ هستند. ا ز نظر محتوا، ظاهر و باطن، کتاب فاخری هستند. کتاب‌هایی که می‌شود به آن بالید و وقتی به حضور حضرت آقا عرضه می‌کنی بتوانی با افتخار بگویی که این کار را ما در قم انجام داده‌ایم. ما در شهر مقاومت و شهر دلیران باید خیلی بیش از اینها کار کنیم. در حال حاضر حوزه هنری آمادگی دارد که خاطرات رزمندگان را به سرانجام برساند و منتشر کند.
معلمی در پایان سخنانش، نویسنده کتاب را مخاطب قرار داد و گفت: از آقای یوسفیان تشکر می‌کنم که صبوری کردند. شاید کمتر کسی اینقدر صبر کند برای چاپ کتابش. اما صبوری، صفای باطن و قلم شیوای ایشان و قصه روانی که تعریف کردند باعث شد که هم افتخار دیدار رهبری نصیب‌شان شود و هم اینکه اثرشان کتاب شایسته و افتخارآفرینی شود.
کتاب «باریک الله شیخ حسن!» شرح واقعیات جنگ است
حسن یوسفیان درباره نحوه ثبت خاطراتش گفت: همان اوایل که در جبهه بودم و یکی دو ماه بعد از اولین عملیاتی که در آن حضور داشتم، شروع کردم خاطرات عملیات را نوشتم. این کار به همین ترتیب و به مرور ادامه پیدا کرد. اما در اواخر جنگ و از ابتدای سال 67 که جنگ 6 ماه در این سال ادامه داشت، سررسیدی خریدم که همیشه همراهم بود و سعی می‌کردم وقایع و خاطرات را روزانه یاداشت کنم. عملیات‌ها یا شناسایی‌هایی که می‌رفتیم را فردای آن اتفاق، ثبت می‌کردم.
وی درباره محتوای کتاب نیز گفت: محتوای کتاب بیشتر به اطلاعات عملیات و شناسایی‌هایی که انجام می‌شد اختصاص دارد. در بعضی از یاداشت‌ها شرح دقیق و ساعت و روز معین وقایع و عملیات‌ها قید شده‌است. حتی کسانی که بعدا می‌خواستند، کارنامه اطلاعات عملیات آن عملیات را بنویسند، همین سررسید را از من می‌گرفتند و گزارش‌شان را آماده می‌کردند.
حسن یوسفیان گفت: بعد از پایان جنگ و در ایامی که فرصتی در میان تحصیلات حوزوی برای من پیش می‌آمد _مثل تعطیلات تابستان_ وقتی می‌گذاشتم و بخشی از خاطرات را بازنویسی می‌کردم. تا اینکه 4 سال پیش عزمم را جزم کردم و تمام وقتم را به کار بر روی کتاب اختصاص دادم.
وی درباره سابقه نوشتن در حوزه خاطره‌نویسی هم گفت: قبل از این کتاب آثاری در حوزه کلام تالیف کردم اما نوشتن خاطرات به سبک داستانی، متفاوت بود. سعی کردم تا می‌توانم نزدیک شوم به ادبیات داستانی، البته نکاتی که آقای معلمی هم گفتند تاثیر داشت.
یوسفیان گفت: من همان چیزی که اتفاق افتاده را در متن آوردم. مانند هر جمع دیگر در جمع ما در جبهه، هم شوخی بود و هم مسائل و نکات دیگر. این کتاب واقعیتی است که بوده چیزی به آن اضافه نشده و اغراقی هم نشده‌است. شوخی‌هایی است که می‌شده‌است، مثلا کسی صبح بلند می‌شد و می گفت لو بدهم چه کسانی دیشب برای نماز شب بلند شده بودند؟ سر همین مسئله اخلاص و ریا بحث و شوخی زیاد داشتیم. گاهی دچار وسواس می‌شدیم که ریا نکنیم در بعضی رفتارمان که همین دستمایه شوخی می‌شد.
وی در مورد دقت خاطرات این کتاب هم یادآور شد: بعضی خاطرات را ممکن است خود صاحب خاطره هم آنطور که من نوشتم به‌ یاد نداشته باشد ولی من چون همان موقع یا با فاصله کمی می‌نوشتم اشتباهاتم کم بود. حتی در مواردی که تردید داشتم تردید را در متن کتاب بیان کردم.
در ادامه سید مرتضی کسائیان، منصور حیدری، حاج آقا میرزایی از هم رزمان حسن یوسفیان و از فرماندهان و فعالان اطلاعات عملیات در دوران دفاع مقدس به بیان خاطراتشان از روزهای دفاع و مقاومت پرداختند.
انتهای پیام