بزرگنمايي:

عصر قم - قم - آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام در طول عمر خویش به عنوان روحانی برجسته تلاش کرد تا بار دیگر پیوند مستحکم میان مصلحت نظام اسلامی با فقاهت مورد تاکید علمای دین نمایان شود و در این راه با پذیریش مسئولیت های حساس و مهم مانند احیاگری حقیقی وارد میدان شد.
به گزارش ایرنا نظام اسلامی این روزها شخصیتی را از دست داد که نه تنها به دلیل مسئولیت هایی که بر عهده گرفت، بلکه به سبب نوع نگاهی که به مسایل داشت، بی نظیر بود و شاید بتوان گفت که انتخاب جایگزین برای ایشان در ارکان مهم نظام، کاری بسیار سخت است چرا که مرحوم آیت الله شاهرودی هم در اخلاق و هم در سیاست همراه با دیانت سرآمد بود و این مساله است که جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز دارد.
آیت الله هاشمی شاهرودی شاگرد برجسته آیت الله سید محمدباقر صدر بود و به همین دلیل با اهمیت حاکمیت اسلامی در جوامع بشری آشنایی کامل داشت و با این نوع نگاه بود که توانست در طول چهار دهه از حیات عزت بخش نظام جمهوری اسلامی در ایران، منشأ خدمات بسیاری شود و در دل مسئولان و مردم جای گیرد.
شخصیت بی حاشیه و صمیمی آیت الله شاهرودی همواره مورد توجه مخاطبانش قرار می گرفت و هر کس با وی همکلام می شد، بدون توجه به جایگاه و مسئولیتی که برعهده داشت، احساس راحتی می کرد و به همین علت بود که آیت الله هاشمی شاهرودی در مدت مسئولیت خود در مجمع تشخیص مصلحت نظام توانست شمع محور اتحاد مسئولان شود.
حضور صمیمی ایشان در جمع مردم برای رسیدگی به درخواست های موجود، در زمانی که ریاست قوه قضائیه را برعهده داشتند هنوز در ذهن ها باقی مانده است و چه زیبا بود چهره نورانی آیت الله هاشمی شاهرودی در میان شاگردان خویش زمانی که دروس عالیه حوزه را با صدایی آرام برایشان قرائت می کرد و شاگردان از لحن خوش استاد بهره می بردند.
وی سیادت خویش را با لباس تقوا مزین کرد و به همین دلیل بود که حضور ایشان در هر مکانی مایه آرامش می شد و هیچ گاه صدای تفرقه و اختلاف از جانب وی در هیچ موقعیتی به گوش مردم و مسئولان نرسید و همواره سدی بود برای حفاظت از انقلاب اسلامی در برابر توطئه های داخلی و خارجی که این موضوع در پیام های تسلیت ارتحال ایشان به وضوح روشن است.
**نگاهی به زندگانی آیت الله هاشمی شاهرودی
وی در سال‌ 1327 هجری شمسی در شهر نجف‌ و در خانواده ا‌ی مذهبی و از سادات‌ منسوب‌ به‌ امام‌ حسین‌(ع‌) چشم‌ به‌ جهان‌ گشود. پدرش‌ مرحوم‌ آیت‌ الله‌ سیدعلی حسینی شاهرودی، از شاگردان برجسته مرحوم آیت الله خویی(ره) بود که بحث‌های اصول و فقه استاد خود را به رشته تحریر درآورد.
تحصیلات‌ ابتدایی را در مدرسه‌ علوی نجف‌ به‌ پایان‌ رسانید و سپس‌ به‌ تحصیلات‌ حوزوی روی آورد. او با توجه‌ به‌ موقعیت‌ علمی خانوادگی و هوش‌ و استعداد سرشار و کوشش‌ مستمر، در مدتی اندک توانست‌ دروس‌ دوره‌ سطح‌ را به‌ پایان‌ رساند.
پس‌ از آن‌ به‌ حلقه‌ درس‌ شهید سید محمدباقر صدر پیوست‌ و سال‌ها در خدمت‌ استاد خود، مبانی اجتهاد در اصول‌ و فقه‌ را به‌ خوبی آموخت‌ و در درس‌ دیگر مراجع‌ آن‌ روز نجف‌، از جمله‌ امام‌ خمینی ‌(ره‌) و آیت الله العظمی خویی (ره)، شرکت‌ کرد‌ و بهره‌های فراوان‌ برد.
آیت‌الله‌ هاشمی‌ شاهرودی‌‌ فعالیت‌‌ بسیاری‌ در زمینه‌های‌ علمی‌ و فرهنگی‌ داشت؛ از جمله آن ریاست‌ موسسه‌ دایره ‌المعارف‌ فقه‌ اسلامی‌ با حکم‌ مقام‌ معظم‌ رهبری‌ بود.
از آن مرحوم مقالات‌ فراوانی‌ با عناوینی‌ چون‌ دیات‌ ششگانه‌، علم‌ شخص‌ قاضی‌، محارب‌ مفسد فی‌ الارض‌، پیش‌بها یا بیعانه‌ در فصلنامه فقه‌ اهل‌ بیت‌ به‌ چاپ‌ رسیده‌ است‌.
آیت الله هاشمی شاهرودی بهمن 73 در حکمی از سوی آیت‌الله خامنه‌ای به عضویت شورای فقهای نگهبان برگزیده شد که تا 23 مرداد 78، همزمان با ریاستش بر قوه قضاییه در این سمت باقی ماند، البته پس از تمام شدن مدت زمان ریاست بر قوه قضاییه هم بار دیگر به این نهاد رفت.
حضور او در این مقام و همچنین تدریس در حوزه علمیه قم و آشنایی با برخی از اعضای جامعه مدرسین باعث شد تا از او جهت عضویت در جامعه مدرسین دعوت شود، فعالیت وی در دهم شهریور 1374 در جامعه مدرسین آغاز شد.
در همان ایام نیز به همراه حضرات آیات «ناصر مکارم‌شیرازی، عباس محفوظی، حسین راستی‌ کاشانی، رضا استادی، مرتضی مقتدایی و علی افتخاری» به عنوان اعضای شورای عالی حوزه علمیه قم برای مدت دو سال به مراجع تقلید و رهبری معرفی شد و پس از تایید آنان در این جایگاه قرار گرفت.
آیت الله شاهرودی پیش از حضور در جایگاه ریاست قوه قضاییه، در انتخابات خبرگان رهبری در اول آبان 77 از استان خراسان بر کرسی خبرگان نشست که این عضویت تاکنون ادامه داشت.
وی از سال 96 با حکم رهبر معظم انقلاب به عنوان رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد.
آیت الله هاشمی شاهرودی پس از تحمل یک دوره بیماری ساعت 22 سوم دی ماه جاری در سن 70 سالگی دعوت حق را لبیک گفت.
پس از اعلام درگذشت آیت الله هاشمی شاهرودی، دفتر آن مرحوم در قم مملو از طلاب، روحانیان، استادان حوزه و مردم قدرشناس این شهر مذهبی بود که با ادای احترام به مقام علمی و تلاش های گسترده او در راه احیای تفکر اسلامی و پایداری نظام اسلامی در غم نبود آن عالم ربانی به سوگ نشستند.
پیکر مطهر آن مرحوم صبح روز چهارشنبه پنجم دی، پس از اقامه نماز توسط رهبر معظم انقلاب و تشییع در تهران به قم منتقل و با حضور گسترده علما، روحانیان، طلاب و مردم و مسئولان پس از تشییع از مسجد امام حسن عسکری تا حرم مطهر حضرت معصومه(س) در این مکان مقدس به خاک سپرده شد.
مراسم بزرگداشت آن مرحوم نیز از سوی مقام معظم رهبری چهارشنبه شب با حضور گسترده و باشکوه مردم شهر مقدس قم در مسجد اعظم برگزار شد.
** مرحوم آیت الله شاهرودی، عالِمی انقلابی و بصیر بود
آیت الله حسین نوری همدانی از مراجع عظام تقلید با صدور پیامی ضمن تسلیت ارتحال آیت الله سیدمحمود هاشمی شاهرودی رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام، به شاگردان، ارادتمندان و بازماندگان، آن مرحوم را عالِمی انقلابی و بصیر دانست و نوشت: این فقیه عالیقدر از جمله شخصیت‌های علمی حوزه مقدسه قم بود که سال‌های متمادی در جوار بارگاه ملکوتی حضرت امیرالمومنین علیه السلام از محضر اساتید بزرگ بهره برد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با اخلاص تمام علاوه بر درس و بحث و اشتغالات علمی درحوزه علمیه خدمت به مردم را در پیش گرفت.
در ادامه این پیام آمده است: ریاست 10 ساله قوه ‌قضاییه و عضویت در شورای نگهبان و خبرگان رهبری از جمله سوابق ارزنده این عالم انقلابی و بصیر بوده است.
** آیت الله شاهرودی، رکنی از ارکان نظام اسلامی ایران بود
آیت الله مکارم شیرای از مراجع تقلید نیز با صدور پیامی ضمن تسلیت ارتحال آیت الله شاهرودی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، آن مرحوم را عالم بزرگوار و ربانی و همچنین رکنی از ارکان نظام جمهوری اسلامی دانست.
در پیام این مرجع تقلید آمده است که او از علمای برجسته حوزه علمیه قم بود، از محضر بزرگانی در نجف و قم بهره فراوان گرفته بود و در تدریس پربار خود شاگردان با ارزشی را پرورش داد.
در ادامه این پیام آمده است: او (آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی) در انقلاب اسلامی و تداوم آن سهم بسیاری داشت به گونه‌ای که اکنون جای او را خالی می‌بینیم و در میان حوزویان از احترام خاصی برخوردار بود و آثار فراوانی در زمینه‌ مسائل علمی از خود به یادگار گذاشت.
** پیام تسلیت آیت الله علوی به مناسبت ارتحال آیت الله شاهرودی
آیت الله سید محمد علی علوی گرگانی از مراجع تقلید هم در پیامی ارتحال رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام را تسلیت گفت.
در این پیام آمده است: خبر رحلت فقیه عالیقدر حضرت آیت الله العظمی آقای حاج سیدمحمود شاهرودی رحمه الله موجب تالم و تاثر اینجانب گردید.
«ایشان که از شاگردان بارز مرحوم آیت الله العظمی شهید صدر بودند، در طول سالیان متمادی شاگردان خوب و فاضل را تربیت کرده و افراد متعددی را از علم خود سیراب نمودند. همچنین با تحقیق و چاپ کتب متعدد خدمت به دین و اسلام نمودند.
آن عالم بزرگوار در سنگر ریاست قوه قضاییه و صیانت از آرای مردم در شورای نگهبان همچنین ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام خدماتی داشته و برای خدمت به مملکت و انقلاب و مردم قدم برداشتند.»
** مرحوم آیت الله شاهرودی در تاریخ ایران کم‌نظیر بود
تولیت حرم مطهر حضرت معصومه(س) با صدور پیامی ضمن تسلیت ارتحال آیت الله سید محمود شاهرودی، آورده است: این عالم برجسته و مبارز خستگی‌ناپذیر در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران کم‌نظیر بود.
آیت الله سیدمحمد سعیدی در پیام خود آورده است: خبر ارتحال آیت‌الله‌العظمی آقای حاج سید محمود هاشمی شاهرودی اعلی‌الله‌ مقامه الشریف، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو فقهای شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری، پس از مدت‌ها تحمل رنج و بیماری، قلب آحاد ملت شریف ایران و دوستداران نظام را غرق در اندوه و ماتم کرد.
«تربیت یافتن در محضر علما و مراجع عظام از جمله پدر بزرگوارشان که از علما و مفاخر برجسته و تأثیرگذار حوزه علمیه نجف بودند و قرار گرفتن در مسیر جهادی اخوان شهیدشان در دفاع از اسلام و ارزش‌های دینی، این عالم ربانی را آنچنان در خدمت به اسلام و انقلاب اسلامی خستگی‌ناپذیر کرده بود که درکنار ریاست بر قوه قضائیه، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و ریاست بر این نهاد مهم و حضور در هیات ‌رئیسه خبرگان رهبری، در کرسی تدریس نیز سال‌ها در جوار مضجع نورانی کریمه اهل‌بیت(س)، کام جویندگان معارف ناب اسلام و اهل‌بیت(ع) را سیراب می‌نمودند.»
در ادامه این پیام آمده است: فقدان این عالم برجسته و مبارز خستگی‌ناپذیر، که در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران کم‌نظیر بود، بسیار سخت و جانکاه است.
** نام آیت الله شاهرودی در زمره مجاهدان راه انقلاب ثبت می شود
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز در پیامی با تسلیت ارتحال رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام آورده است: تاریخ نام ایشان را در زمره خادمان و مجاهدان راه انقلاب اسلامی ثبت و ضبط خواهد کرد.
در این پیام آمده است: ارتحال فقیه مجاهد، حضرت آیت الله حاج سید محمود هاشمی شاهرودی(قدس سره) عضو محترم جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، موجب تاثر و تالم شدید گردید.
«این عالم برجسته، فقیهی مبرز، آراسته به صلاحیت‌ها و برخوردار از مراتب عالی علم و عمل بود و سال ها از محضر اساتید بزرگی از جمله حضرات آیات عظام امام خمینی (ره)، سید ابوالقاسم خویی (ره) و سید محمد باقر صدر(ره) کسب فیض نمودند.
ایشان دارای آثار و تالیفات گرانسنگی در زمینه‌های گوناگون فقهی و علمی داشته و شاگردانی را نیز در این زمینه تربیت نمودند.»
در این پیام اضافه شده است: وی در جریان مبارزات انقلابی علیه رژیم بعث عراق حضور فعال داشت که منجر به دستگیری و شکنجه اش شد و در این راه نیز سه تن از برادران گرامیشان به شهادت رسیدند و سال ها در کسوت ریاست قوه قضائیه، عضویت در شورای محترم نگهبان، مجلس خبرگان رهبری و ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام مجاهدت ها و خدمات ارزنده و ماندگاری به نظام اسلامی ارائه کرد.
«این فقیه عالیقدر از وفاداران به ولایت فقیه و از حامیان جدی آن بود و به ولی فقیه حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای «مدظله العالی» ارادت ویژه و از جان برآمده‌ای داشتند.»
** آیت الله شاهرودی در صحنه های مورد نیاز انقلاب، خالصانه حاضر بود
حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت پور مدیر حوزه های علمیه خواهران نیز در پیامی تصریح کرد: ارتحال عالم وارسته، مجاهد فی سبیل‌الله، یار دیرین امام(ره) و رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالی) و سرباز مخلص و همیشه در صحنه اسلام و انقلاب، مرحوم آیت‌الله العظمی شاهرودی موجب تاثر و تالم همگان شد.
«این مرد بزرگ، همیشه در صحنه‌های گوناگون و مورد نیاز اسلام و انقلاب خالصانه حاضر بود و با پذیرش مسئولیت‌های خطیر و اثرگذار در بخش‌های مختلفی مانند ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، ریاست قوه قضائیه و شورای نگهبان قانون اساسی و همچنین هیات رئیسه خبرگان رهبری خدمات قابل توجهی در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی ارائه کرد.»
در بخش دیگری از این پیام آمده است: این عالم بزرگوار همراه با جریان روحانیان انقلابی عراق و شهید صدر نقش مهمی در رهبری انقلاب عراق داشت؛ او بنیاد دایره‌المعارف فقه اسلامی را تاسیس کرد و در تربیت شاگردان فاضل و نگارش کتاب‌های گوناگون علمی نیز فعالیت‌های چشمگیری داشت.
** آیت الله شاهرودی از پروردگان مکتب فقهی و اصولی شهید صدر
آیت الله مهدی هادوی تهرانی از اساتید برجسته حوزه علمیه قم نیز در پیامی آورده است: ارتحال استاد عزیز ، فقیه بزرگ حضرت آیت الله شاهرودی (رحمه الله علیه) موجب اندوه و غم فراوان شد. آن بزرگوار که سال ها در مسند استادی حوزه به افاضه دانش و تربیت شاگردان مشغول بود و در صحنه های گوناگون اجرایی و قضایی حضور فعال داشت؛ از پروردگان مکتب برجسته فقهی و اصولی شهید صدر بود که تقریرات ایشان از درس آن شهید بزرگ یکی از منابع اصلی در شناخت آرای آن شهید سعید محسوب می شود و همین مکتب روزآمد توان حضوری عالمانه در مسائل اجتماعی را به این شخصیت بزرگوار داده بود.
7405/ 6133/