بزرگنمايي:

عصر قم - قم- کارشناسان فرهنگی در قم از اینکه آحاد جامعه به ویژه جوانان و نوجوانان با کتاب احساس غریبی می کنند، ابراز نگرانی کرده و معتقدند باید بسترسازی مناسبی برای برون رفت از این روند آغاز شود.
به گزارش ایرنا، واقعیت این است که کتاب همانند چراغ، راه را برای انسان روشن می کند، کسی که با کتاب مانوس نیست مثل فردی است که در تاریکی طی طریق می کند و رسیدن به مقصود برایش بسیار مشکل است و گاهی نیز به نتیجه نمی رسد.
جامعه ای که کتاب می خواند، با مشکلات و معضلات اجتماعی کمتری روبروست و می تواند با بهره گیری از اندوخته های کسب کرده، مسیری روشن برای خود ترسیم کند.
کتاب، کتابخانه و کتابخوانی در ارتقای سطح آگاهی یک جامعه نقش موثری دارد و با افزایش آگاهی است که می توان فرهنگ و به دنبال آن سایر بخش های آن جامعه را در حوزه های گوناگون بهبود بخشید.
در این راستا وظیفه مسئولان و متولیان امر فرهنگ و آموزش جامعه نیز برای فراهم کردن زمینه آشتی مردم با کتاب بیش از پیش سنگین می شود تا جامعه ای با سطح علمی بالا داشته باشیم و بتوانیم مشکلاتمان را با راهنمایی از کتاب برطرف کنیم.
از سوی دیگر برای ارتقای سطح دانش و فرهنگسازی عمومی در جامعه نیاز به ساخت کتابخانه های عمومی است تا همه افراد در سن های مختلف بتوانند از آن بهره مند شوند و این امری اساسی است که مسئولان فرهنگی باید به آن اهتمام داشته باشند.
خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز قم در هفته کتاب که از 24 آبان ماه آغاز شده، میزگردی با حضور مسئولان و کارشناسان فرهنگی برای شناسایی راهکارهای ترغیب و جلب نظر مردم به عرصه کتابخوانی برگزار کرده است.
* همه نهادهای فرهنگی در ارتقا فرهنگ مطالعه همکاری نمایند
مدیرکل کتابخانه های عمومی استان قم در این میزگرد، گسترش کتابخوانی در جامعه را نیازمند همکاری همه آحاد مردم و مسئولان به ویژه بخش های فرهنگی دانست و گفت: وضعیت کتابخوانی درحد قابل قبول نیست و باید این مساله را برای مردم تبیین کنیم که آشتی با کتاب چه ثمراتی نصیب آنان می کند.
حجت الاسلام والمسلمین امیرعطاالله جباری افزود: در این راستا رسانه ها نیز باید این موضوع بسیار مهم را جدی گرفته و فواید کتابخوانی را برای مردم به ویژه جوانان و نوجوانان به عنوان سرمایه های این مرز و بوم به خوبی تبیین کنند.
وی اضافه کرد: کارشناسان امر هم باید در این زمینه کمک کرده و علل کاهش گرایش مردم به کتابخوانی را بررسی نمایند تا کتاب در کنج خانه ها غبار نگیرد و مردم از این کالای فرهنگی بیشتر استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه ترویج کتاب و کتابخوانی در جامعه اسلامی ما واجب است، خاطرنشان کرد: همه نهادهای مختلف باید در احیا و فرهنگ سازی مطالعه همکاری نمایند تا کتاب به عنوان یک نیاز اساسی مورد اهتمام قرار بگیرد؛ زیرا کتابخوانی فرهنگ عمومی جامعه را ارتقا می دهد.
جباری در بخش دیگری از سخنان خود نهضت کتابخوانی را بهترین راهکار برای گسترش فرهنگ مطالعه دانست و گفت: دراین راستا نیاز است همه دست به دست هم داده و ضمن تقویت کتابخانه ها، بحث کتاب و کتابخوانی را نیز در تمام عرصه های جامعه به صورت عملی مطرح کنند.
وی افزود: کتاب باید در تمام مراکز دولتی و خصوصی درمقابل دید مردم باشد و از سوی دیگر کتابخانه های سیار نیز در برنامه ریزی مسئولان قرار گیرد که مطمئنا اثرات بسیار خوبی در جامعه خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه تبلیغ کتاب باید به طور محسوسی افزایش یابد، خاطرنشان کرد: مراکز فروش کتاب به همراه جاذبه های خاص آن، باید درنقاط مختلف افزایش یابد و فرهنگ کتابخوانی را به سمتی ببریم که مردم آن را به عنوان یک کالای ضروری تلقی کنند.
مدیرکل کتابخانه های عمومی قم نقش خانواده ها را در فرهنگسازی کتابخوانی در جامعه بسیار موثر دانست و خاطرنشان کرد: خانواده ها می توانند با خواندن کتاب و ترغیب فرزندانشان به کتابخوانی، در فرهنگ سازی این امر مهم و حیاتی مشارکت داشته باشند.
وی اظهار کرد: با توجه به این که سرانه مطالعه بر اساس مبناهای مختلف ارزیابی می شود، باید علت وضعیت نامطلوب مطالعه در جامعه مورد بررسی قرار گیرد.
* روش مطالعه مفید از پیش دبستانی به فرزندان آموزش داده شود
یکی از کارشناسان فرهنگی قم نیز دراین زمینه گفت: اگر می خواهیم کتابخوانی و مطالعه در جامعه گسترش پیدا کند باید به فرهنگ متداول تبدیل شود و برای این امر، راهکارهایی ساده ولی نظام مند نیاز است.
حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا قاسمی نیا افزود: باید در برنامه های تلویزیونی، کتابخوانی ویژه گروه های سنی مختلف با مطالب کاربردی پخش شود و همانگونه که درسیما به برنامه های ورزشی اهتمام می شود، لازم است به موضوعات فرهنگی هم که به مثابه اکسیژن می باشد توجه ویژه گردد.
وی با تاکید بر این که باید باورکنیم که یکی از زیرساخت های موثر فرهنگ سالم کتاب و کتاب خوانی است، گفت: پرداختن به مطالعه و کتابخوانی در متن فیلم ها و مجموعه های تلویزیونی ضرورتی جدی می باشد که البته باید سئوال کنیم به چه میزان به این مهم توجه می شود؟!
وی با بیان اینکه در پیش دبستانی ها و دبستان ها باید مهارت روش مطالعه مفید و کتابخوانی آموزش داده شود، گفت: میزان نرخ مطالعه و کتابخوانی آینده جامعه به برنامه های مدارس برمی گردد و هم پوشانی مدرسه، خانه و رسانه ملی در نهادینه شدن علاقه مندی آحاد جامعه به کتابخوانی، اصلی فرهنگ ساز می باشد.
قاسمی نیا با بیان اینکه نقش الگوها در ترویج و گسترش فرهنگ کتابخوانی بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: نقش خانواده ها با محوریت پدرو مادر در الگودهی به فرزندان برکسی پوشیده نیست و آداب مطالعه والدین به صورت غیرمستقیم بررفتار فرزندان اثر می گذارد.
وی گفت: مولفان،نویسندگان و ناشران متعهد و دلسوز باید هنرمندانه در تهیه، تولید و انتشارکتاب با نیازهای روز مخاطبان درگروه های سنی و جنسی همت کنند و قفسه هایی نیز در کتابخانه های عمومی و کتابفروشی ها برای گروه های بزرگسال کم سواد غیرمحصل در نظر گرفته شود.
وی خاطرنشان کرد: در پایانه های مسافری از جمله فرودگاه ها، ایستگاه های اصلی قطار و اتوبوس های بین شهری لازم است مکان های شایسته کتاب و کتابخوانی با امکانات و تجهیزات رفاهی به عنوان سالن خوانش کتاب ایجاد شود. البته در کنار آن نیز افرادی باشند که درخصوص اهمیت کتاب و کتابخوانی مطالبی را در اختیار مردم قرار دهند.
* فرهنگ هدیه دادن کتاب ترویج شود
یکی دیگر از کارشناسان فرهنگی و متخصص درامور کتاب در قم نیز دراین زمینه گفت: گسترش کتاب و کتابخوانی علاوه برخانواده باید در مدارس نیز شکل جدی تری به خود بگیرد، این درحالیست که در برخی مدارس هنوز کتابخانه وجود ندارد.
وحید میرزایی افزود: باید بتوانیم با ایجاد بسترهای لازم در جذب دانش آموزان به کتاب گام های بلندی برداریم و گاهی نیز باید به مردم گوشزد کرد تا شاهد تاثیر کتابخوانی در سطح جامعه باشیم.
وی بر ضروت ترویج کتاب درفضای مجازی تاکید کرد و گفت: دستگاه های مربوطه باید در این زمینه برنامه ریزی کنند و با قرار دادن بخش هایی از کتاب در صفحه های مجازی باعث جذب مخاطبان به کتاب های مختلف شوند.
وی گفت: ایجاد و ترویج فرهنگ هدیه دادن کتاب به یکدیگر در جمع های خانوادگی و دوستانه یکی از مهمترین راهکارهای ترویج کتابخوانی است، ضمن اینکه مدیران دستگاه ها نیز می توانند با معرفی کتاب ها و هدیه دادن به کارمندان این فرهنگ را نهادینه کنند.
میرزایی با تاکید بر این که رهبر معظم انقلاب اسلامی توصیه های فراوانی در عرصه کتاب و کتابخوانی دارند، گفت: گزیده ای از سخنان معظم له در کتابی با نام «من و کتاب» منتشر شده است که اهمیت موضوع کتاب و کتابخوانی را روشن می کند.
وی خاطرنشان کرد: در این کتاب خلاصه سخنرانی ‌ها، مصاحبه‏ ها و دیدارهای معظم له درباره کتاب، پیشنهاد راهکارهای مفید و سودمند برای ارتقای فرهنگ مطالعه در جامعه و یادداشت ‌های ایشان بر برخی کتاب ‌های ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری به نگارش درآمده است.
وی ادامه داد: کتابخوانی باید با ابزارهای مختلف تبلیغ شود تا از این طریق نسل جوان را به سمت مباحث فرهنگی و کاهش آسیب های اجتماعی رهنمون کند.
این کارشناس فرهنگی، با اشاره به اینکه مطالعه کتاب باید از خانه و مدرسه ها شروع شود، گفت: باید در مدارس جلسات نقد و بررسی کتاب، مسابقات کتابخوانی و نشستهای خلاصه نویسی کتاب برگزار شود تا از این طریق دانش آموزان به سمت کتاب هدایت شوند.
وی ادامه داد: زمانی که کتاب به عنوان یک نیاز در انسان احساس گردد، باعث ایجاد وابستگی می شود و افراد به سمت این کالای فرهنگی جذب می گردند.
* بینش ها نسبت به فرهنگ کتابخوانی باید اصلاح شود
کارشناس مسئول فرهنگی هنری اداره کل آموزش و پرورش قم نیز در این زمینه با اشاره به سرانه پایین مطالعه درکشور، گفت: کتاب کالایی است که مظلوم واقع شده و جایی در زندگی ایرانیان ندارد که شاید دلیل این مساله توهم دانایی باشد.
رضا شاهسواری افزود: اقشار مختلف مردم هنوز از نظر فرهنگی به این مرحله نرسیده اند که کتاب را به عنوان کالای فرهنگی در نظر بگیرند و در سبد کالای مصرفی قرار دهند.
وی با بیان این که مقدمه تغییر باور و بینش نسبت به کتابخوانی تغییر فرهنگ است، تاکید کرد: باید باورها و نگرش ها را تغییر دهیم و به آحاد جامعه به ویژه دانش آموزان تلقین نماییم که کتاب ابزار دانایی است.
وی با اشاره به سهم خانواده ها در بهبود آمار کتابخوانی، بیان کرد: خانواده نخستین و مهمترین آموزشگاه است و اگر خانواده کتابخوان باشد، این فرهنگ به فرزندان نیز منتقل می شود.
شاهسواری گفت: اگر فرهنگ کتابخوانی اصلاح گردد، بسیاری از مشکلات، ناهنجاری ها و بی ارزشی هایی که در جامعه هست، مرتفع خواهد شد.
وی با اشاره به این که امروز مسائل اقتصادی مسائل فرهنگی ما را تحت شعاع قرار داده است، گفت: قیمت بالای کتاب از دیگر مشکلات این حوزه فرهنگی است و در حال حاضر وضع اقتصادی و معیشتی مردم به گونه ای نیست که اولویت ها را به کتاب بدهند.
وی با بیان این که از طریق کتابخوانی می توانیم به پرورش سرمایه انسانی دست یابیم، تصریح کرد: تا زمانی که مسئولان فرهنگی دغدغه کتاب نداشته باشند، فرهنگ کتابخوانی در جامعه ارتقا نمی یابد.
کارشناس فرهنگی آموزش و پرورش قم افزود: کسانی که در حوزه فرهنگ قدم می زنند اگر به کتاب و کتابخوانی به عنوان یکی از مهمترین دغدغه ها نگاه کنند، می توانند راهکارهای مناسبی برای برون رفت از این مشکل ترسیم نمایند.
* کتاب به سبد کالای خانواده ها اضافه شود
میرزایی کارشناس فرهنگی در ادامه این میزگرد با بیان اینکه یکی از مهمترین مشکلات عرصه کتاب توجه نکردن به کتاب به عنوان یک کالای اساسی است، گفت:خانواده ها روزانه هزینه های مختلفی برای فرزندانشان صرف می کنند که باید در این هزینه ها به کتاب به عنوان یک کالای فرهنگی و اجتماعی توجه ویژه ای شود.
وی افزود: اگر آنها ملزم شوند تا کتاب را به سبد کالای خویش اضافه کنند بازتاب آن را در آینده با تربیت نسلی صالح خواهند دید، چرا که کتاب ها دارای نکته های اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی هستند که در تربیت نقش مهمی دارند.
وی از همکاری اداره کل آموزش و پرورش قم در راستای اجرای برنامه های کتابخوانی تقدیرکرد وگفت: کتابداران در مناسبت های مختلف در مدارس استان قم حضور پیدا می یابند و بر اساس سن، دانش آموزان کتاب های متنوع را معرفی می کنند.
* 50 هزار تن در قم عضو کتابخانه های عمومی هستند
جباری در ادامه این میزگرد به موضوع کتاب در قم اشاره کرد و با بیان اینکه تعداد کتابخانه های عمومی این شهر نسبت به سرانه جمعیت کم است، گفت: قم کتابخانه های تخصصی و موضوعی ویژه اقشار خاص از جمله دانشگاهیان و حوزویان بسیار دارد، اما کتابخانه ای که ویژه عموم مردم باشد در این شهر کم است.
وی افزود: کتابخانه های عمومی دارای کتاب های مختلف برای رده های سنی از 2 سال به بالا هستند که شامل همه حوزه ها از جمله ادبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی می شود.
وی با بیان اینکه در استان قم 36 کتابخانه زیر نظر اداره کل کتابخانه های عمومی هستند، گفت: از این تعداد 23 کتابخانه نهادی و 13 کتابخانه به صورت مشارکتی خدمات به مردم ارائه می کنند.
مدیرکل کتابخانه های عمومی قم گفت: از این تعداد 10 کتابخانه در روستاها و 26 کتابخانه در شهرقم قرار گرفته است، این در حالی است که نیاز استان قم به کتابخانه ها 2 برابر حال حاضر است.
وی تعداد اعضای کتابخانه های عمومی را در قم 50 هزار تن عنوان کرد و گفت: این تعداد افراد بیشترین کتابها را در حوزه ادبیات و داستان به امانت می برند.
به گفته جباری، درحال حاضر 800 هزار جلد در کتابخانه های عمومی قم موجود می باشد که توسط 80 کتابدار به عموم مردم خدمات ارائه می شود.
وی با اشاره به این که هفته کتاب باید از سوی همه دستگاه های استان مورد توجه قرار گیرد، گفت:همه دستگاه ها به ویژه نهادهای فرهنگی باید در این امر خطیر که نقش مهمی در ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی مردم دارد پیش قدم شوند و برترین های عرصه کتاب را به عموم مردم معرفی کنند.
جباری گفت: در حال حاضر پنج تفاهمنامه همکاری با دستگاه های استان قم به امضا رسیده است و پیش نویس 6 تفاهمنامه دیگر در دست اجراست تا با استفاده از توان و ظرفیت دستگاه های استان بتوانیم گرایش مردم را به کتابخوانی افزایش دهیم.
وی با بیان این که کتابخانه ها باید به پایگاه های فرهنگی و اجتماعی تبدیل شوند، گفت: در کتابخانه های عمومی استان قم برنامه های مختلفی از جمله آموزش در موضوع های مختلف اجتماعی و فرهنگی، نقد کتاب، نویسندگی، نمایشنامه خلاقانه، مسابقه کتابخوانی و سایر برنامه های ابتکاری اجرا می شود.
جباری ابراز داشت: یکی از اولویت ها اجرای برنامه های مختلف برای کودک و نوجوان است، چرا که فرهنگ سازی از سن کم بر روی افراد تاثیر می گذارد و باعث رشد آنها در عرصه های مختلف می شود.
/8138/ 6133/