بزرگنمايي:

قم انلاين- درياچه نمک در ناحيه شرقي استان قم و درحد فاصل سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته و بزرگترين درياچه فصلي و فراشور کشور است که حدود 200 هزار هکتار وسعت داشته و يک سوم آن در محدوده جغرافيايي استان قم قرار گرفته است و داراي ساختار زمين شناختي کم نظير شامل پوسته نمکي و حاشيه باتلاقي است.
اين درياچه که در دهه هاي گذشته از طريق رودخانه هاي کرج، جاجرود، شور، قمرود و قره چاي کاملا پرآب بوده است، اکنون با قطع حقابه ها، خشکسالي مستمر و برداشت بي رويه از منابع آب زيرزميني که باعث پيشروي آب هاي فراشور در سفره هاي زيرزميني به سمت دشت ها و نابودي پوشش گياهي و اکوسيستم منطقه شده، به يکي از کانون هاي فعال القاء ريزگردها در منطقه تبديل شده است.
معاون فني اداره کل حفاظت از محيط زيست استان قم در رابطه با خطراتي که خشک شدن درياچه نمک براي تهران دارد،گفت: درياچه نمک سه برابر پايتخت مساحت دارد و بزرگترين کانون توليد گرد و غبار با منشا داخلي براي تهران به حساب مي آيد.
سيد احمد شفيعي بيان کرد: اين درياچه که در شعاع 100 کيلومتري شهر تهران قرار دارد اگر به طور کامل خشک شود به منبعي عظيم براي توليد گرد و خاک تبديل خواهد شد که ريزگردهاي حاصل آن در اثر بادهاي شديد و جريان غالب هوايي، آسمان تهران را تير و تار مي کند.
وي ادامه داد: اگر گرد و خاک ناشي از خشک شدن درياچه نمک به آسمان تهران برسد و با آلودگي هاي شيميايي آن ترکيب شود، سلامت شهروندان در معرض خطر جدي قرار گرفته و مشکل بزرگي براي پايتخت به وجود مي آيد که مقابله با آن بسيار دشوار است.
شفيعي افزود: خشک شدن درياچه نمک با مساحتي در حدود 200 هزار هکتار، زندگي بيش از 14 ميليون تن را در تهران و شهرهاي اطراف آن، تهديد مي کند و اين مساله اي است که اگر همين حالا براي آن فکري نشود، شرايط را براي پايتخت بسيار پيچيده و دشوار و حتي بدتر از وضعيت استان خوزستان مي کند.
وي بيان کرد: در همين حال که درياچه نمک به سمت خشک شدن پيش مي رود، اجراي طرح هاي اکتشاف معادن از دل آن، سرعت بحراني شدن وضعيت درياچه را بيشتر مي کند، چرا که براي استخراج معادن لازم است آب موجود در سطح زمين خشک شود و اين به معناي نابودي کامل درياچه نمک و تبديل شدن آن به کانون اصلي گرد و خاک در داخل ايران است.
معاون فني اداره کل حفاظت از محيط زيست استان قم ادامه داد: خشک شدن درياچه نمک و بلند شدن گرد و خاک از آن، موقعيت سياسي و اجتماعي پايتخت را تهديد مي کند، بنابراين ريسک بزرگي است اگر از همين زمان با کمک مسئولان، دستگاه هاي اجرايي و انجمن هاي مردم نهاد براي نجات درياچه نمک و احياي محيط زيست اطراف آن تصميم عملياتي گرفته نشود.

** خشک شدن درياچه نمک دامن پايتخت را مي گيرد
مديرکل حفاظت از محيط زيست استان قم نيز افزود: همان گونه که در برنامه ششم توسعه کشور نيز آورده شده، 10 درصد حجم منابع آبي کشور بايد به حقابه ها براي حفاظت از محيط زيست و نجات عرصه هاي طبيعي تعلق بگيرد، اما اين رقم براي حوضه درياچه نمک با آن وضعيت بحراني کمتر از 1.5 درصد است.
سيد رحمان دانيالي گفت: 154 ميليون متر مکعب از حقابه هاي کشور به درياچه نمک قم اختصاص پيدا کرده ولي محقق نشده و اگر اين روند ادامه پيدا کند، شهرهاي اطراف درياچه از جمله تهران و قم در معرض خطر جدي قرار مي گيرند.
وي با بيان اهميت برگزاري همايش ها و نشست هاي تخصصي براي نجات درياچه نمک، ادامه داد: اين درياچه به عنوان يکي از کانون هاي توليد گرد و غبار در بخش مرکزي کشور، هم اکنون وضعيت مناسبي ندارد و بايد با حمايت مسئولان و همراهي مردم، اقدام هاي موثري براي نجات آن برداشته شود.
وي بيان کرد: با اصلاح فرآيند هاي آبياري در مزارع کشاورزي، حجم زيادي از منابع آبي حفظ مي شود که مي توان آن را به عنوان حقابه هاي زيست محيطي براي حفاظت از درياچه نمک مورد استفاده قرار داد.
دانيالي افزود: موضوع مقابله با کانون هاي توليد گرد و غبار، مساله اي است که احتياج به استمرار دارد و در اين مسير آموزش و اطلاع رساني به شهروندان از اهميت ويژه اي برخوردارند.
مديرکل حفاظت محيط زيست استان قم با اشاره به اهميت حضور تشکل هاي مردم نهاد براي حمايت از طبيعت، گفت: کمپين قلب ايران تشنه است اقدام موثري براي نشان دادن وضعيت وخيم درياچه نمک بود و توجه بسياري از مسئولان کشور را به مساله درياچه نمک جلب کرد.
وي افزود: اگر براي نجات و احياي درياچه نمک تلاش لازم صورت نگيرد در آينده وضعيت اين درياچه از درياچه اروميه هم بدتر مي شود و به دنبال بلند شدن گرد و غبار از آن، زندگي مردم استان هاي مرکزي کشور از جمله تهران بسيار دشوار مي شود و اين مساله نارضايتي هاي اجتماعي را به دنبال خواهد داشت.
مساله نجات درياچه نمک به اندازه اي اهميت دارد که برگزاري همايش هاي متعدد براي بررسي وضعيت آن در دستور کار سازمان هاي مرتبط قرار گرفته است، در همين رابطه همايش ملي بحران درياچه نمک و پديده گرد و غبار در حوضه مرکزي ايران، ارديبهشت ماه سال جاري در تالار شيخ مفيد دانشگاه قم برگزار شد.
در اين همايش مقاله هاي برگزيده در زمينه محيط زيست ارائه و سخنراني هاي علمي در اين زمينه انجام شد و در نهايت از برگزيدگان تجليل به عمل آمد.
در حاشيه برگزاري اين همايش، نمايشگاهي در همين رابطه تشکيل شد و پوسترهاي برگزيده به نمايش درآمد.
در پايان همايش بيانيه اي در حمايت از درياچه نمک و راهکارهاي احياي آن از منظر نگاه کارشناسان محيط زيست کشور، قرائت شد