بزرگنمايي:

عصر قم - قم - درمان اعتیاد پازلی است که خانواده، جامعه و محیط فرد در کنار سایر مسائل می‌توانند برای رسیدن یک فرد معتاد به مرحله بازتوانی نقش ایفا کنند.

 37 سال سن دارد، از 15 سالگی ازدواج کرده و حالا دو فرزند از آن ازدواج برایش به یادگار مانده است، روزگار کودکیش را در یکی از شهرهای توابع تهران گذرانده و بعدها که ازدواج کرده ساکن تهران شده بود، ساکن یکی از جنوبی‌ترین نقاط تهران.
ازدواج علاوه بر دو دخترش یک یادگار دیگر هم برای او داشت، اعتیاد. درگیری همسر به مواد مخدر سبب شده بود که در طول سال‌ها زندگی او هم آلوده شود تا جایی که تمام زندگی و آرزوهایش آوار شد و حتی به کارتن خوابی هم رسید.
این‌ها صحبت‌های یک بهبود یافته از اعتیاد است که یک روز در بحرانی‌ترین شرایط زندگی‌اش وقتی که اعتیاد آوار شده بود بر روی بنای زندگی، دست بچه‌هایش را می‌گیرد و راهی قم می‌شود، انگار بیراه نیست که می‌گویند قم حرم امن و محل پناه است و تا همین امروز که روزهای سخت دوران اعتیادش را برای کسانی تعریف می‌کند که شبیه گذشته و خاطرات او هستند.
از روزی که دو فرزندش را برداشت و راهی قم شد تا زندگی‌اش را تغییر دهد تا همین امروز که روی پای خودش ایستاده و آرایشگاه زده و حتی برای افراد دیگری هم شغل ایجاد کرده است 10 سالی می‌گذرد اما هنوز روزهایی که درد خماری کشیده و عاطفه و مهر مادری را از یاد برده بود را جز به جز به یاد دارد.
حمایت در مسیر بهبود
او یکی از اعضای انجمن معتادان گمنام است و بر اساس پیمان نامه‌ای که به آن قسم خورده نمی‌خواهد نامش فاش شود. نامش را پنهان می‌کند اما گذشته‌اش را نه. همه آنچه که در سال‌های سخت ترک اعتیاد و بازگشت دوباره به زندگی عادی برای او گذشته را موبه مو به یاد دارد تا همان دستی باشد که کسی شبیه به خودش را از روی زمین بلند می‌کند.
برای بازگرداندن فردی که درگیر آسیب اعتیاد شده روش و برخورد اطرافیان بسیار اهمیت دارد
این بخشی از زندگی یکی از کسانی است که توانسته است با موفقیت از بند اعتیاد رهایی پیدا کند و دوباره گرفتار نشود، نماینده جمعیتی که خیلی هم زیاد نیستند چون بسیاری از همنوعانشان بعد از رهایی دوباره درگیر اعتیاد می‌شوند و روز از نو و روزی از نو.
مدیرکل بهزیستی استان قم معتقد است که برای بازگرداندن یک فرد که درگیر آسیب اعتیاد شده است روش و برخورد اطرافیان بسیار اهمیت دارد و در واقع مرحله بازتوانی بعد از ترک اعتیاد که با همراهی خانواده و اطرافیان ایجاد خواهد شد در موفقیت ایجاد شرایط یک زندگی عادی برای فرد معتاد بسیار ضرورت دارد.
ریشه‌یابی علل اعتیاد
رضا سلیقه   اظهار داشت: برای موفقیت ترک اعتیاد ریشه‌یابی علت یکی از ضرورتی‌ترین مراحل است، به این صورت که ممکن است فردی بعد از درمان نیاز به اشتغال پیدا کند، برخی ممکن است نیاز به حمایت‌های عاطفی خانواده داشته باشند و برخی هم ممکن است که نیاز به مشاوره داشته باشند تا بتوانند از آسیبی که در آن ورود کرده‌اند به سلامت بیرون بیایند.

آن طور که وی گفته است درمان و پیشگیری از اعتیاد که بهزیستی در رابطه با آن اقدام می‌کند شامل 4 سطح است که در پیشگیری اولیه آگاه‌سازی و اطلاع‌رسانی مورد توجه قرار می‌گیرد، به این معنی که هرچقدر در این زمینه اطلاعات مردم افزایش یافته و نحوه مقابله با مشکلات و انتخاب راه حل منطقی را یاد بگیرند شاهد آسیب‌های کمتری خواهیم بود.
برگزاری کارگاه‌ها، آموزش‌های چهره به چهره، استفاده از نشریات و جراید و فضاهای مجازی از مواردی است که مدیرکل بهزیستی استان قم به عنوان راهکارهای اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی به آن‌ها اشاره کرده و معتقد است که در سطح دو پیشگیری این راهکارها کافی نخواهد بود چرا که در مورد کسانی است که وارد چرخه آسیب شده‌اند و نیاز به کمک دارند تا بتوانند درمان شوند.
ورود به کمپ و راهکارهای دیگر ترک اعتیاد را می‌توان به عنوان سطح سه مقابله با اعتیاد و ورود به فاز درمان نام برد که به گفته سلیقه روش‌های مختلف درمان استاندارد در این سطح برای بازگرداندن افرادی که وارد چرخه آسیب شده‌اند در مراکز درمان اعتیاد و کمپ‌های ماده 15 و 16 اجرا می‌شود.
معتادان بهبود یافته نیازمند بازتوانی
اما مؤثر و موفق بودن این سطح تنها در گرو مرحله بعد از آن که همان بازتوانی است خواهد بود، یعنی زندگی فردی شخص معتاد تنها در اثر عوامل محیطی به حالت طبیعی بازمی‌گردد که در این سطح از درمان بسیار اهمیت دارند، این را سلیقه گفته و دلیل اینکه ترک اعتیاد در بسیاری از موارد موفق نیست و تقریباً تنها 20 درصد از کسانی که وارد مسیر اعتیاد می‌شوند می‌توانند به سلامت از آن بیرون بیایند این است که این چرخه پیشگیری و بازتوانی به صورت کامل اجرا نشده و در اکثر موارد نیمه کاره رها می‌شود.
ورود به کمپ و راهکارهای دیگر ترک اعتیاد را می‌توان به عنوان سطح سه مقابله با اعتیاد و ورود به فاز درمان نام برد
نقش خانواده‌ها در بازتوانی فرد معتاد بسیار مهم و تأثیرگذار است تا حدی که به نظر سلیقه لازم است که خانواده‌ها آموزش دیده و نحوه برخورد با افراد بهبود یافته را دریافت کنند؛ خانواده‌ها نباید انتظار داشته باشند که فردی که به تازگی از چرخه درمان خارج شده است همه رفتارهای گذشته و عادی خود را داشته باشد و باید این درک وجود داشته باشد که بهبود فرد معتاد زمان بر است.
به گفته مدیرکل بهزیستی استان قم شاید کسی که یک سال مواد مخدر مصرف می‌کند 3 الی 4 برابر این زمان نیاز به زمان داشته باشد تا بازسازی‌های روحی و مغزی روی فرد انجام شده و بتواند رفتارهای اصلاح شده را داشته باشد.
نیاز به اشتغال افراد بهبود یافته
اشتغال افراد بهبود یافته اما موضوع مهم دیگری است که مشکل عمده بسیاری از کسانی است که از آسیب اعتیاد رهایی یافته‌اند اما مورد اعتماد قرار نمی‌گیرند و کمتر کسی حاضر می‌شود که کاری به این افراد واگذار کند، همین موضوع در اغلب موارد سبب می‌شود که فرد به مسیر گذشته خود بازگردد.
به گفته سلیقه سال گذشته 10 میلیارد تومان اعتبارات اشتغال‌زایی بهزیستی بود و امسال افزایش حدود 6 برابری داشته 59 میلیارد تومان اعتبار اشتغال‌زایی پیش بینی شده است که بعد از تخصیص در اختیار مددجویان بهزیستی از جمله بهبود یافتگان قرار می‌گیرد.
به اعتقاد وی اما با همه این موارد و راهکارهای کمک به فرد معتاد باید انتظارات جامعه نیز از یک فرد بهبود یافته انتظار معقول باشد که در این صورت فرد می‌تواند به جامعه بازگردد اما اگر فرد احساس ترد شدگی داشته باشد دوباره به مسیر آسیب باز خواهد گشت.